Değerli Üyelerimiz, Sektör Paydaşları, Basın Mensupları, Veliler ve Sevgili Öğrenciler,
Uluslararası Eğitim Danışmanları Derneği (UED) olarak, 2001 yılından beri yurtdışı eğitim sektöründe hizmet kalitesini en iyi standartlara taşıyabilmek için faaliyet gösteriyoruz. UED; alanında uzman, güvenilir, yüksek tecrübe ve bilgiye sahip, gerek çalışanları gerekse ilişkide bulundukları yurtdışı eğitim kurumları açısından yüksek standartları yakalamış olan yurtdışı eğitim danışmanlık firmalarını bir araya getiren resmi bir dernektir. UED üyesi 32 yurtdışı eğitim danışmanlık firması sektörde uzun yıllardır faaliyet göstermekte olup Türkiye’den yurtdışına eğitime gidecek olan öğrencilerin önemli bir bölümüne danışmanlık hizmeti sağlamaktadır. Derneğimiz, yurtdışındaki eğitim kurumlarının oylarıyla kazananların belirlendiği Study Travel Star Awards’ta 4 kez “Dünya’nın En İyi Yurtdışı Eğitim Acente Derneği” seçilmiş ve 2013, 2015, 2016, 2022 yıllarında bu prestijli ödüle layık görülmüştür.
15/03/2024 tarih ve 32490 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan YÖK Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Tanıma ve Denklik Yönetmeliğinde yapılan değişikliğin ardından gerek derneğimize gerek üye firmalarımıza çok sayıda telefon ve e-posta ulaşmış olup, Yönetim Kurulumuzda alınan karar gereği konuyla ilgili olarak kamuoyunu bilgilendirme gereği doğmuştur.
Söz konusu yönetmeliğe göre; ortaöğrenimlerini Türkiye’de tamamlayan mezunlar, Türkiye’de başarı sıralaması şartı aranan programlara (Tıp, Mühendislik, Hukuk, Eczacılık, Diş Hekimliği, Mimarlık, Öğretmenlik) denklik başvurularında, yurtdışı yükseköğretim kurumuna kayıt oldukları yıl YKS sınavında ilgili programın asgari başarı sıralaması şartını sağlamış olduklarını gösterir sınav sonuç belgesini beyan etmek zorunda olacaktır. Yine yönetmeliğe göre, alınan kararlar yönetmeliğin ilamı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Bu aşamada 4 temel sorun bulunmaktadır;
1. Yurtdışında eğitim alacak olan ancak YKS kaydı yaptırmamış olan öğrenciler, YKS kayıtları 07/03/2024 tarihinde kapandığı için kayıt yaptıramamışlardır.
2. ÖSYM ek kayıt tarihi açacak olsa bile söz konusu öğrencilerin YKS’ye hazırlanmak için yeterli zamanı kalmamıştır. Lisans eğitimini yurtdışında almayı planlayan öğrencilerin tamamı yurtdışındaki üniversitelere başvurularını yapmış, hatta büyük bir kısmı ön kabullerini almış, YKS’ye de üç aydan kısa bir süre kalmışken söz konusu yönetmeliğin yayımlanması birçok öğrenciyi zor durumda bırakmıştır. Bu öğrencilerin önümüzdeki kısa sürede YKS’ye hazırlanması ve talep edilen asgari başarı sıralaması şartlarını sağlayabilmesi için gerekli zaman bulunmamaktadır.
3. Ülkemizde kurulu bulunan Yabancı Özel Okullar, Azınlık Okulları ve Milletlerarası Okullarda verilen eğitimler ve Uluslararası Bakalorya (IB) Diploma Programı öğrencileri YKS sınav içeriğine uygun eğitimler almamaktadırlar. Bu öğrencilerin var olan eğitim programlarına ek olarak YKS sınavına da hazırlanabilmesi oldukça güçtür.
4. Söz konusu yönetmelikten anlaşılacağı üzere, yurtdışında bulunan en yüksek dünya sıralamasına sahip üniversitelerin, Türkiye’de asgari başarı sıralaması şartı gerektiren bölümlerinden mezun olacak öğrencileri bile, eğer ilgili üniversitelere kayıt yaptırdıkları yıl YKS’de ilgili programların asgari başarı sıralaması şartlarını sağlayamadılarsa diplomalarına denklik alamayacaklardır.
YÖK’ün söz konusu yönetmelikle, eğitim standartlarının düşük, mezuniyet konularının şaibeli olduğu ülkelerden alınan diplomaların denklik işlemlerini daha sıkı kontrol altına almayı amaçladığını düşünüyoruz ve bunu takdir edilecek bir yaklaşım olarak değerlendiriyoruz. Ancak, bu yapılırken, dünyanın en gelişmiş ülkeleri (G7) içinde yer alan İngiltere, Almanya, Fransa, İtalya, ABD, Kanada gibi ülkelerdeki prestijli üniversitelerden alınacak diplomaların denklik işlemi de zorlaştırılmış, hatta asgari başarı sıralaması gerektiren Tıp, Hukuk, Eczacılık ve Diş Hekimliği bölümlerine denklik almak neredeyse imkansız hale getirilmiştir.
Temel bir hak ve özgürlüğe, yasal bir mevzuatla müdahale edilebilmesi için mevzuat hükmünün ilgili kişiler açısından erişilebilir ve etkilerinin öngörülebilir olması gerekmektedir. Bilindiği üzere, YKS sınavında belirli başarı sıralamasını elde edebilmek için öğrenciler bu sınava yönelik liseler seçmekte ve sınava en az bir yıl öncesinden hazırlanmaya başlamaktadır. YKS sınavına iki buçuk ay kaldığı düşünüldüğünde, bu hazırlığın yapılabilmesi mümkün görünmemektedir. 2024 yılında yurtdışındaki üniversitelere başlamak için başvuruda bulunan veya bulunma aşamasında olan öğrenciler açısından öngörülebilir olmayan söz konusu değişikliğin uygulanmaması gerektiğini düşünüyoruz. YÖK’ün ilgili yönetmeliği tekrar değerlendirerek gerekli revizyonu yapması isabetli olacaktır.
Yukarıda anılan nedenlerle yönetmeliğin revize edilmesi yönündeki tavsiyemizi de içeren ıslak imzalı mektubumuz 22/03/2024 tarihinde YÖK’e ulaştırılmıştır.
İleride lisans eğitimine yurtdışında devam etmeyi planlayan; geçmiş yıllarda liseden mezun olmuş, bu sene liseden mezun olacak, halihazırda lisede eğitim almakta olan ve bu sene lise tercihi yapacak olan yüzbinlerce öğrenciyi ve dolayısıyla velilerini yakından ilgilendiren bu konunun yakın takipçisi olacağımızı ve gelişmelerle ilgili olarak kamuoyunu bilgilendirmeye devam edeceğimizi bilgilerinize sunarız.
Saygılarıma,
Eren Göker
Uluslararası Eğitim Danışmanları Derneği (UED) Başkanı